Tegoroczne Jakuby coraz bliżej. Odbędą się w dniach od 24 do 26 sierpnia. Ich program, jak zwykle obfituje w atrakcje, spośród których każdy wybierze coś dla siebie. Będą koncerty, parady, pokazy, jarmark z różnościami, spływ tratwami po Nysie… W tym roku będzie jednak coś jeszcze. Teren, na którym odbywają się Jakuby ciągle się powiększa, a tegoroczna edycja obejmie także ulicę Strugą od tzw. „studzienki” w górę. To właśnie tam usadowi się „Osada historyczna na szlaku Via Regia”. Projekt będzie prowadzony przy współpracy kilku grup historycznych rekonstruujących XVII-wieczne oddziały wojskowe oraz profesjonalnych rzemieślników wiernie odtwarzających historyczne rzemiosła. Do kooperacji zaproszono również rekonstruktorów z Niemiec w ramach trans granicznej współpracy. Przewidziany jest udział około 100 osób, zarówno rekonstruktorów historycznych jak i profesjonalnych rzemieślników. Wszyscy oni będą w historycznych strojach, a wyposażenie ich obejść będzie przygotowane z zachowaniem wierności i autentyczności realiów życia w XVII wieku. Zaproszeni do „zamieszkania” w osadzie rekonstruktorzy i rzemieślnicy, przeprowadzą dla uczestników Jakubów szereg pokazów, prezentacji i animacji.
POKAZY RZEMIEŚLNICZE
Pokazy rzemiosł historycznych mają trudny do przecenienia walor edukacyjny – przypominają o korzeniach i tradycjach, z których wywodzi się nasza kultura. Warsztaty pradziejowego rzemiosła przybliżają (zwłaszcza dzieciom i młodzieży) przeszłość i z całą pewnością można to nazwać lekcją historii na żywo. Poza rzemiosłem, prezentowane będą też dawne obyczaje, a wykonawcy nauczą chętnych jak można wykonywać proste elementy użytkowe, takie jak paski, hafty, kaletki, koszule, noże itp. Pokazom towarzyszyć będą krótkie opowieści o dawnym życiu i przedmiotach, których używali nasi przodkowie – każdy ze zwiedzających będzie mógł wziąć do ręki ich kopie, przyjrzeć się produkcji, ewentualnie spróbować zrobić je samemu.
- DZIEWIARSTWO
Dziewiarstwo, dzianie, to branża włókiennicza, która jak żadna inna, łączyła wszystkie społeczności ludzkie od setek lat. Skarpety, kaptury, berety, kapelusze, szlafmyce, pończochy, kalesony, spódnice, rękawice, mitenki, kamizelki, kaftany, surduty, spódnice, mantylki, ubranka dziecinne, torebki, woreczki, pasy i szelki wykonywane metodą dzianą nosił każdy człowiek, który chciał mieć ciepło, sucho i wygodnie. Od jedwabnych, starannie i artystycznie wykonanych rękawic biskupich aż po pończochy i czapki na codzienny użytek, wyroby dziewiarskie wykonywane były w Europie od XV wieku i cieszyły się ogromną popularnością. Cechy dziewiarskie, wędrowni dziewiarze, gospodynie, rybacy, pasterze, panny dworskie, dzieci od najmłodszych lat, wszyscy parali się tą najpopularniejszą sztuką użytkową (Turnau 1979). - KALETNICTWO
Kaletnictwo to rzemiosło zajmujące się wyrobami ze skóry, natomiast rzemieślnik zajmujący się tym to kaletnik. Na jakubowym stanowisku będzie się można dowiedzieć jak wiele przedmiotów życia codziennego można było wykonać ze skóry, która jest jednym z najstarszych surowców w historii ludzkości. Na kramie można będzie zobaczyć i dotknąć szyte ręcznie torby, pasy, sakwy oraz elementy galanterii skórzanej. Będą prowadzone pokazy rzemiosła, dzięki czemu odwiedzający będą mogli dowiedzieć się jak krok po kroku powstawały przedmioty skórzane w dawnych czasach. - WIRTRAŻOWNICTWO
Witraż to ozdobne wypełnienie okna wykonane z kolorowego szkła oprawionego w ołowianą ramę. W traktacie prowadzonych warsztatów omawiana będzie historia i rola szkła w architekturze różnych rejonów świata wraz z prezentacją wszystkich technik wykonywania witraży, od pierwotnych aż do współczesności. Szczególny nacisk będzie położony na witraże klasyczne, wykonywane w technice szkła łączonego szprosem ołowianym. Na kramie prezentowana będzie również szeroka gama szkieł witrażowych z hut całego świata. - HERALDYKA ORAZ CZERPANIEN PAPIERU
Tam, gdzie odbywa się pisanie ksiąg, tam musi być i papier. Obok skryptorium znajduje się więc warsztat wyrobu papieru czerpanego. Pod kierunkiem mistrza papiernictwa można będzie zaczerpnąć swój własny papier, przyozdobiony lub nie płatkami kwiatów, czy liści zgodnie z własną fantazją. Ponadto będzie omawiana i prezentowana historia heraldyki, poczynając od dawnych znaków rodowych, czy zawołań z których później powstały herby. Dzieci będą mogły malować na przygotowanych tarczach własne, wymyślone przez siebie znaki, a później zabrać je do domu. - JUBILERSTWO
Biżuteria to nie tylko srebro i złoto. To także korale ze szklanych paciorków oraz pierścionki, czy bransolety z mosiądzu. Na Jakubach zapraszamy więc na warsztaty wyrobu biżuterii – lepienie paciorków z modeliny na wzór szklanych połączone z omówieniem dawnych technik wyrobu zdobionych paciorków szklanych. Goście będą mogli ulepić swoje własne paciorki i zabrać zrobione koraliki do domu. Oprócz szklanych paciorków, noszona była niegdyś biżuteria z mosiądzu. Proponujemy zatem warsztaty wyrobu biżuterii z mosiądzu i miedzi (drut, blaszki) wraz z omówieniem dawnych technik wyrobu biżuterii oraz jej zdobienia. Goście, jeśli tylko zechcą, będą mogli zrobić swój własny pierścionek, czy zawieszkę i zabrać ozdobę do domu. - KOWALSTWO
Na pokazach prezentowane będą dawne techniki kowalskie używane do wytwarzania białej broni. Będzie pokazany proces przetwarzania żelaza dymarskiego (nawęglanie, pakietowanie, zgrzewanie) oraz proces wykuwania głowni miecza czy szabli. - PREZENTACJA KUCHNI HISTORYCZNEJ WRAZ Z ELEMENTAMI ZIELARSTWA
Słowiańskie smaki – czyli co jadali, pijali i jak przyprawiali potrawy nasi przodkowie, a także wszystko o ziołach – jakich ziół dawniej używano w kuchni, a jakich do leczenia różnych dolegliwości, kiedy należało je zbierać i jak je przygotować, żeby w pełni pokazały swoją cudowną moc. Przy okazji można będzie posmakować dawnych potraw, czy porozmawiać z zielarką.
WARSZTATY DLA PUBLICZNOŚCI
- Warsztaty taneczne – nauka tańców historycznych
W trakcie warsztatów tanecznych zaprezentowane będą tańce z okresu XVII wieku, głównie te spisane przez Johna Playforda w 1651 roku. Repertuar obejmować będzie utwory tańczone zarówno przez pospolitą ludność niższych stanów, zamieszkujących miasta i wsie tego okresu, jak i dystyngowane tańce dworskie, które spotkać można było na salonach całej barokowej Europy. Przedstawiony będzie cały przekrój tańców, z ukazaniem poszczególnych układów tanecznych oraz figur występujących w poszczególnych utworach. Publiczność będzie mogła wziąć udział w warsztatach tanecznych, gdzie zainteresowani nauczą się podstawowych kroków. - Warsztaty historycznych sztuk walk: fechtunek i musztra wojskowa
W ramach warsztatów sztuk walk przewidziana jest nauka historycznego fechtunku dla publiczności z użyciem bezpiecznej piankowej broni. Będą wyjaśnione podstawy fechtunku wraz z historią dawnych sztuk walki. Prezentowane będzie również dawne uzbrojenie oraz objaśnione zostaną podstawy terminologii bronioznawczej. - Warsztaty rzemieślnicze: dziewiarstwo.
Dzisiaj robótki na drutach kojarzymy z babcią dziergająca skarpetki – nic bardziej mylnego. Warsztaty dziewiarskie obalą ten stereotyp ukazując skalę dziewiarstwa historycznego, bogactwo wyrobów oraz zachęcą do poznania historii dziania oraz podjęcia samodzielnych prób dziania na dwóch lub pięciu drutach. Będzie można spróbować ponadto wykonać własną krajkę, wyhaftować chustę, czy uszyć koszulę, a wszystko to pod okiem profesjonalnych dziewiarek.
REKONSTRUKCJA OBOZU HISTORYCZNEGO
- Prezentacja historycznego obozowiska wraz z prezentacją życia obozowego.
Zaprezentowany będzie obóz historyczny złożony z wiernie odtworzonych elementów obozu wojskowego z okresu XVII wieku. Składać się na niego będzie zarówno strefa obyczajowa o charakterze karczmy i kuchni, jak i żołnierskie namioty tworzące wojskowy obóz z okresu kampanii wojennych. W ramach obozu będzie się odbywać gawęda o barwie uzbrojenia XVII-wiecznej piechoty, prezentacja strojów historycznych oraz broni. Ciekawym elementem będzie postać Żyda karczmarza, odzianego w strój żydowski charakterystyczny dla tego okresu. - Lazaret.|
Prezentowany będzie polowy lazaret z połowy XVII wieku. Będzie to pokaz opatrywania ran, diorama z wykorzystaniem postaci cyrulika i jego narzędzi pracy – wraz z rycinami z epoki. - Gry i zabawy obozowe.
W obozie wojskowym nie może zabraknąć typowych dla rekonstruowanego okresu historycznego sposobów spędzania wolnego czasu i plebejskiej rozrywki. Prezentowane będą historyczne gry i zabawy.
POKAZY HISTORYCZNE
- Parada historyczna
W ramach parady historycznej odbędzie się uroczysty i barwny przemarsz ulicami miasta i prezentacja rekonstruktorów wraz z jednoczesnym zaproszenie publiczności do „wioski historycznej”. - Musztra wojskowa
Zaplanowany jest pokaz XVII wiecznej musztry wojskowej Zielonego Regimentu Szwedzkiego na podstawie podręcznika wojskowego Jacoba De Gheyna oraz komend wg. K. Górskiego. Odbędzie się ponadto popis oddziału prywatnej milicji magnackiej rodu Lubomirskich wraz z musztrą niemiecką z użyciem broni drzewcowej. Wszystko będzie opatrzone prelekcją dla publiczności z podstaw historii wojskowości, przybliżone będą zagadnienia związane z historią militarną prezentowanego okresu. - Pokaz: Muszkiety i armaty
W ramach pokazu „Muszkiety i armaty” odbędzie się seria salw armatnich i muszkietowych wraz z elementami musztry wojskowej. Prezentowana będzie broni palna z okresu XVII wieku oraz jej praktyczne zastosowanie w warunkach polowych. - Potyczka w Karczmie
Potyczka w Karczmie będzie to tematyczne, częściowo reżyserowane przedstawienie bitwy z udziałem wszystkich rekonstruktorów biorących udział w projekcie. Będzie to spektakularne widowisko, z dużą ilością wystrzałów z broni palnej oraz prezentacją historycznego fechtunku. - Katostwo Nyskie
Katostwo nyskie to trupa katowska odtwarzająca realia historyczne dawnego urzędu kata i inkwizytora. „Mistrz Świętej Sprawiedliwości – Jurgens z Nysy” oraz „Inkwizytor Generalny na Śląsk – Waldemara von Bolkenhain” zaproszą publiczność do wspólnej zabawy. Dawnej do zwalczania wszelkiej nieprawości – herezji i czarownic, powoływano – a nawet sprowadzano Inkwizytorów z dalekich krajów, którzy od razu zajmowali się tematem i zaprowadzali „Świętą Sprawiedliwość” – czy była ona taka sprawiedliwa? To właśnie będzie wyjaśniane, zwłaszcza podczas przesłuchań domniemanych złoczyńców, heretyków i czarownic!
Zapraszamy podczas Jakubów 2018 do „Osady historycznej na szlaku Via Regia”.
Będzie ciekawie!
